Do tej pory nieruchomości mogły zostać objęte jednym z trzech podstawowych podatków – od nieruchomości, rolnym lub leśnym. Wszystkie te rodzaje opodatkowania uzależnione były od powierzchni nieruchomości. Obecnie pojawiają się plany nowego podatku.
Na czym polega podatek katastralny?
Podatek katastralny odnosi się nie do powierzchni, ale bezpośrednio do ogólnej wartości danej nieruchomości. W celu jego nałożenia należy dysponować ewidencją (katastrem), gdzie poza danymi o gruntach oraz budynkach figurować będzie również wartość każdej z nieruchomości. Kataster jest bowiem publicznym rejestrem danych. W przypadku nieruchomości stanowi on rejestr danych o gruntach, budynkach, jak również o ich właścicielach. Nie jest to jednak tożsame z Ewidencją Gruntów i Budynków. Kataster zawiera wszelkie informacje, które są potrzebne do wymiaru podatku od nieruchomości. Informacje te dotyczą gruntów (zarówno położenia, ich granic, powierzchni, rodzaju gruntu oraz klasy gleboznawczej), budynków oraz budowli (ich położenia na działce, przeznaczenia, ich funkcji użytkowych oraz wszelkich danych technicznych), oznaczenia w Księdze Wieczystej, jak również osoby będącej właścicielem.
Droga wprowadzenia podatku katastralnego
Obecnie w Polsce podatek katastralny nie obowiązuje i nie ma dokładnych planów jego wprowadzenia. Dlatego właśnie taka ewidencja w naszym kraju nie istnieje. Nie są także gromadzone wszystkie wcześniej wymienione dane w jednym miejscu. Przed decyzją o wprowadzeniu podatku katastralnego w naszym kraju, konieczne byłoby wcześniejsze przeprowadzenie szeregu nie tylko czasochłonnych, ale również bardzo kosztownych działań. Przede wszystkim konieczne byłoby oszacowanie nieruchomości pod względem ich wartości do celów podatkowych. Każda nieruchomość musiałaby zostać oszacowana przez odpowiednich rzeczoznawców majątkowych w celu ustalenia ich wartości. Kolejnym krokiem byłoby sporządzenie map oraz tabeli taksacyjnych. Następnym krokiem byłoby przedstawienie map oraz tabeli do publicznego wglądu. Miałoby to na celu sprawdzenie przez właścicieli zawartych tam informacji i ich weryfikacja (możliwe są bowiem odwołania). Dopiero po upływie terminu składania odwołań, Rada Gminy mogłaby podjąć uchwałę o nadaniu mocy urzędowej mapom oraz tabelom. Na tej podstawie można by było wprowadzić podatek katastralny.
Podatek mógłby być nałożony przez Sejm w drodze ustawy – po wcześniejszym przygotowaniu projektu ustawy np. przez Ministra Finansów. Wówczas, po uchwaleniu oraz opublikowaniu przepisów podatek nakłada – w drodze decyzji – organ prowadzący kataster. Następnie kataster musi otrzymać moc urzędową oraz tak samo, jak sama ustawa o podatku katastralnym musiałby zostać opublikowany w Dzienniku Ustaw.
Wady i zalety podatku katastralnego
Podatek katastralny będący podatkiem majątkowym doprowadziłby zapewne do zaprzestania inwestowania w posiadaną nieruchomość. Jeżeli właściciel inwestowałby w swoją nieruchomość, wówczas w wyniku poniesionych nakładów finansowych zwiększałby jej wartość, a tym samym sam podatek.
Przewiduje się, że wysokość podatku katastralnego mogłaby wynieść nawet 1% wartości całej nieruchomości. Wiązałoby się to ze zdecydowanym obciążeniem finansowym dla właścicieli – nawet kilka lub kilkanaście tysięcy złotych rocznie.
Zwolennicy podatku katastralnego odwołują się natomiast do zachodu – gdzie np. kraje europejskie i Ameryka taki podatek już mają i funkcjonuje u nich od kilku, kilkunastu lat.
